Przedpiekleaf Gabriela Zapolska

Dzieciństwo ośmioletniej Stasi nie jest czasem beztroskiej zabawy. Najpierw umiera jej matka, a później ojciec porzuca dziewczynkę dla romansu z kobietą. Stasia, jak wiele innych dziewcząt w podobnej sytuacji, trafia na pensję. Tam poddawana jest szkodliwym naukom, mającym wykształcić przyszłe żony i matki. Czytelnicy śledzą powolny proces wyniszczania psychiki młodych dziewczyn, w którym wyżej od wartości ludzkiego życia stawia się normy obyczajowe.

Zapolska przez smutną i poruszającą historię Stasi i jej rówieśniczek pokazuje przerażający obraz rzeczywistości XIX-wiecznych pensji dla dziewcząt. Jak zwykle w swych powieściach, autorka wytyka społeczne zakłamanie i fałsz.
Gabriela Zapolska (1857-1921) – polska dramatopisarka, nowelistka i powieściopisarka. Jest zaliczana do najwybitniejszych autorek dramatów obyczajowych. Twórczości Zapolskiej zawsze towarzyszyła atmosfera skandalu. W swoich utworach często sięgała po tematy, które dotychczas znajdowały się poza zainteresowaniem literatów. Nie bała się pisać o prostytucji czy dyskryminacji rasowej. Obnażała obłudę i podejmowała problematykę ważną społecznie. Jej najsłynniejsze utwory to m.in. „Kaśka Kariatyda", „Moralność Pani Dulskiej", „Ich czworo" i „Panna Maliczewska".